Rehberlik Etkinlikleri

Çeşitli rehberlik alanlarında, liselerde uygulanmak üzere 10 etkinlik tasarladım.

1)      ORYANTASYON ETKİNLİĞİ: OKULUMU TANIYORUM

Etkinliğin Amacı: Lise hayatına yeni başlamış olan 9. Sınıf öğrencileri için yapılacak bir etkinliktir, okulu ve çevreyi tanımaları, kendilerine istek-şikâyet belirtme fırsatı tanınması amaçlanır.

Öğrencilerden bir ders boyunca okulu dolaşmaları gözlemlemeleri ve fark ettikleri iyi-kötü yönleri not almaları istenir. İkinci ders sınıfa geldiklerinde öğretmen iki kutuyu en ön sıraya koyar. Biri istek, biri ise şikâyet kutusudur. Öğrenciler gözlemlerine dayanarak bu istek ve şikâyet kutusuna diledikleri her ne ise yazıp atarlar. İsim yazmak zorunlu değildir ve bu yüzden öğrenciler isteklerini daha rahat ifade edebilirler. Daha sonra bu kutulara atılanlar öğretmen tarafından açılır ve sınıfa okunur. Yazılan dilekleri gerçekleştirmek için yapılacaklar ve şikayetçi olunan konularda neler yapılabileceği düşünülür.

 

2)      GRUP REHBERLİĞİ ETLİNLİĞİ: TARTIŞ VE ÖĞREN

Etkinliğin Amacı: Öğrencilerin, gerçek hayatta bulunacakları tartışma ortamlarında fikirlerini doğru ifade edebilmeleri ve farklı görüşleri dinleme becerisi kazanmaları amaçlanır.

Tartış ve Öğren isimli etkinlikte, öğrencilere günlük hayatta en sık karşılaştıkları problemler ya da şahit oldukları kavgalar, tartışmalar sorulur. Bunlardan öğretmen tarafından en uygun görülenler küçük kağıtlara yazılır. Öğrenciler dört kişilik gruplara ayrılır ve her gruba bir kağıt ve tartışma konusu verilir. Gruplara verilen konular günlük tartışma konuları olmalarına rağmen, bu sefer problemi resmi bir ortamda gerçekleşmiş gibi ele almaları istenir. Öğrenciler kendi aralarında bir süre resmi bir dil kullanarak ve saygı çerçevesinde konuyu tartışırlar. Her gruba verilen 15 dakika süre dolduğunda, gruplar tahtaya gelerek tartışmalarını açıklarlar ve konuyu bu şekilde ele almanın nasıl bir değişiklik yarattığı, farklı fikirde olanların birbiri hakkında ne düşündüğü, nelerin değiştiği hep beraber konuşulur. Etkinlik sonucunda nezaketin ve karşındaki kişiyi dinlemenin aslında günlük hayatta ve yakınlarımıza karşı da gerekli olduğu anlaşılır.

 

3)      EĞİTSEL REHBERLİK ETKİNLİKLERİ

3.1.) HERKES ÖĞRENEBİLİR

Etkinliğin Amacı: Öğrencilerin bireysel öğrenme stilleri hakkında bilgi sahibi olmaları ve bu sayede çalışmalarını daha etkili yönetmeleri amaçlanır.

Herkes Öğrenebilir isimli etkinlikte öğretmen, öğrencilere öncelikle sınavlara nasıl hazırlandıklarını, en çok nasıl çalıştıklarında bilginin akıllarında kalıcı olduğunu sorar ve sınıfın cevaplarını dinler. Daha sonra, herkesin kendine özel öğrenme stili olduğundan bahseder, kimi yazarak, kimi kendi kendine sesli anlatarak, kimi de görsel desteklerle daha iyi öğrenir. Öğretmen bunun için hazırladığı kısa testi öğrencilere dağıtır. (Soru örneği: Grafikler ve şemalar yardımıyla daha iyi öğrenirim [evet veya hayır], İnsanları dinlemekten keyif alırım [evet veya hayır], İnsanların yüzleri isimlerinden daha çok aklımda kalır [evet veya hayır]) Öğrenciler testteki sorulara verdikleri cevaba göre en çok hangi yöne yatkınlık gösterdiyse, öğretmen tarafından belirlenir ve sınıf topluca düşünerek öğrenciye özel çalışma önerileri verir. Bu sayede öğrenciler hem kendileri hem de arkadaşları aracılığıyla bilgisini genişletir.

3.2.) İSTİKAMET ÜNİVERSİTE

Etkinliğin amacı: Bu etkinlikte, liseden bir sonraki adım olan üniversitenin tanıtılması, öğrencilere fikir verilmesi ve motive edilmesi amaçlanır.

Öğretmen sınıfa farklı üniversitelerin tanıtım bilgileri ile gelir, aynı zamanda farklı bölümler hakkında da bilgi verecektir. Öğrencilere lise bittiğinde ne yapmak istedikleri, üniversite hayalleri olup olmadığı sorulur. Daha sonra öğretmen, öğrencilerden bir üniversiteden beklentilerini, üniversite mezunu olmanın lise mezunu olmaktan nasıl farklı olabileceğini yazmalarını ister. Öğrenciler bunları sınıfa okur, öğretmenin tanıtmış olduğu üniversiteleri ve bölümleri inceler. Kendisine uygun olup olmadığı hakkında hep beraber tartışırlar. Bu etkinlik karşılıklı konuşma ve öğrencide bulunan kalem kâğıt ile gerçekleştirilir. Herhangi bir materyal gerekmemektedir.

4) MESLEKİ REHBERLİK ETKİNLİKLERİ

4.1.) GELECEKTEKİ BEN

Etkinliğin Amacı: Öğrencilere geleceklerinde daha iyi bir kariyer hedeflemeleri için gerekli motivasyonu sağlamak, başarabileceklerine olan inancı güdülemek amaçlanır.

Etkinlikten bir gün önce öğretmen, öğrencilerden hayallerindeki mesleği ya da olmak istediği yeri, durumu bir iki cümle ile anlatmalarını ister ve tüm cevapları not eder. Öğretmen öğrencilerin yüzlerinin fotoğrafını çeker, verdikleri cevaplara göre öğrencileri gelecekte hedefledikleri mesleği yapar gibi veya hedefledikleri yere gitmiş gibi fotoğrafı düzenler. (Örneğin, bir astronot fotoğrafına öğrencinin kafasını yerleştirmek veya Fransa’yı gezip görme hayali olan bir öğrenciyi Eyfel Kulesi önüne fotoğrafı düzenleyerek koymak gibi.) Etkinliğin yapılacağı gün öğretmen öğrencilerden bir gün önce verdikleri cevapları hatırlamalarını ister. Daha sonra tüm sınıfın göreceği şekilde her öğrencinin fotoğrafı kendisine verilir. Daha sonra her öğrenci gelecekte fotoğraftaki haline ulaşabilmek için neleri değiştirmesi ve ne yapması gerektiğini düşünüp söyler. Öğrenciyi motive etmek ve kendisi hakkında mutlu hissetmesini sağlamak, sıra dışı bir etkinlikle bunu unutulmaz kılmak amaçlanmıştır.

4.2.) BENDEN NE OLUR?

Etkinliğin Amacı: Öğrencilerin farklı karakterlerin ve kişisel yönelimlerin farkına varması, incelemesi ve bunlarla farklı iş alanları arasında bağlantı kurması amaçlanır.

Benden ne olur etkinliğinde, öğretmen dört farklı kişi kurgular, kartonlara kurguladığı dört farklı karakteri ve karakterlerin kişilik özelliklerini, sevdiği/sevmediği, başarılı/başarısız olduğu yönleri kısaca yazar. Öğrencilere karakterleri tanıtır ve kartonları tahtaya, herkesin göreceği şekilde asar. Öğrencilerden her bir karaktere çalışabilecekleri alanlar ve iş seçenekleri düşünmeleri istenir. Daha sonra düşüncelerini sebepleri ile beraber sınıfla paylaşırlar. Etkinlik sonunda öğrenciler hangi karaktere daha yakın hissettiklerini ve kendileri olsa hangi işi tercih edecekleri hakkında yorum yaparlar.

5)      KİŞİSEL REHBERLİK ETKİNLİKLERİ

5.1.) TANI BENİ

Etkinliğin Amacı: Öğrencilerin birbirlerini yakından tanımaları, sınıf içi birlik beraberlik duygusunu hissetmeleri ve kendilerinde iyi/ilginç yönleri düşünmeleri amaçlanır.

Tanı Beni isimli etkinlikte, öğrenciler sırayla kendileri hakkında ilginç buldukları, sıra dışı ya da normalde insanların birbiriyle tanışırken hemen vermeyecekleri bilgileri seçer, 2 tanesini söyler ve 1 tane de kendisi hakkında doğru olmayan bir gerçek söyler. Sınıfın geri kalanı, hangi bilginin doğru olmadığını bulmaya çalışır. Bu etkinlik sayesinde öğrenciler birbirleri hakkında ilginç detaylar öğrenecek ve bu sebeple daha yakın ilişkide hissedeceklerdir. Öğrencilerin aileleri ilgisiz olduğu için, kendilerine böyle bir soru yöneltilmesi onlar için farklı bir deneyim olacak ve kendileri hakkında düşünme fırsatı sunacaktır.

 

5.2.) BUGÜN NASILSIN?

Etkinliğin Amacı: Öğrencilerin belli olaylar karşısında nasıl hissettiklerini ve nasıl tepkiler verdiklerini kendi kendilerine fark etmelerini sağlamak amaçlanır.

Öğrencilerin her birinden bir hafta boyunca her gün, o gün olan olaylar karşısında hissettiklerini günlük tutar gibi yazmaları istenir. Bir hafta sonunda öğrenciler bu deneyimleriyle ilgili bir yazı yazıp öğretmene teslim edeceklerdir. Öğrenciler günlüklerine yazdıklarını öğretmenle paylaşmak zorunda değiller, yalnızca isteyen öğrenci günlüğü paylaşacak, ancak tüm öğrenciler 1 haftanın sonunda kendilerinde gözlemledikleri değişimi veya bu deneyimin kendilerine neler kattığını anlatan bir yazı oluşturacak.

6) ÖNLEYİCİ REHBERLİK ETKİNLİKLERİ

6.1.) BAŞKA BİR İHTİMAL

Etkinliğin Amacı: Öğrenciler sıkıntılı zamanlarda insanların alkole ya da sigaraya yönelmesinin aslında gerekli olmadığını ve farklı başa çıkma yöntemlerini öğrenmeleri amaçlanır.

Öğretmen sınıfa gelir ve Ali isminde bir adamın hikayesini anlatır. Ali isimli insan depresyondadır, sebepleri detaylı olarak öğrencilere verilmez, hassas oldukları konuları tetiklemekten kaçınılır. Ali’nin depresyonu onu her gün alkol almaya ve devamlı sigara içmeye yöneltmiştir. Öğrenciler, bundan 40 sene sonra, Ali’nin sağlık durumunu kısaca tahmin etmeye çalışırlar. Ve daha sonra, 40 sene önceye dönülür, Ali’nin depresyonu henüz başlangıçtadır, ancak bu sefer sigara ya da alkol kullanmayacaktır. Peki bunun yerine ne yapacaktır? Öğretmen “Ali, hissettiği duyguları yakın çevresi ile paylaşır ve yardım yolları arar. Psikolojik destek almaya başlar ve hayatına yeniden yön verir. 40 sene sonra Ali, kariyerinde gelişmiş ve mutlu ailesini kurmuş sağlıklı bir insan olarak karşımıza çıkar.” Şeklinde bir örnekle öğrencileri yönlendirir ve tartışmayı başlatır. Öğrenciler etkinlik sonunda hem kendileri için sıkıntılardan kurtulma yolları hakkında bilgi sahibi olacaklar hem de henüz yolun çok başında olduklarını fark ederek kendileri için iyi bir yol çizme konusunda motive olacaklar.

6.2.) AKRAN ZORBALIĞI

Etkinliğin amacı: Lisede ergenlik döneminde bulunan öğrencileri akran zorbalığı hakkında bilgilendirmek amaçlanır.

Öğretmen sınıfa gelir ve öğrencileri selamlar, daha sonra öğrencilere okul hayatında karşılaşabilecekleri zorlukların neler olduğunu sorar, cevapları alır. Daha sonra akran zorbalığı hakkında öğrencileri bilgilendirir ve kısa bir test dağıtır. Test sorularında çeşitli durumlar verilmiştir ve öğrenciler bu durumların akran zorbalığı olup olmadığını tespit edeceklerdir. (Örnek: Arkadaşının konuşma şekliyle, şivesiyle dalga geçmek [evet, akran zorbalığı]; Arkadaşına sınav sonucunu sormak ve birbirinizden daha iyi öğrenmek için sonuçlarınızı karşılaştırmak [hayır, akran zorbalığı değil]) Etkinlik sonunda doğru cevaplar öğretmen tarafından verilir ve akran zorbalığına karşı kendimizi nasıl koruruz, başkalarına karşı nasıl daha anlayışlı ve ön yargısız yaklaşabiliriz, bu konuda bilgilendirir.